maandag 10 september 2018

Van binnen is alles stuk - Simon Hammelburg














Van binnen is alles stuk
van Simon Hammelburg is net als zijn korte roman Het voorgesprek een vlot geschreven boek. De personages in deze lange roman zijn goedgebekt en hebben gevoel voor humor, maar achter de grappen en ironie gaat een groot verdriet schuil. Eigenlijk is het verbazend dat ze zo over de verschrikkingen in hun leven kunnen praten. 

Het verhaal wordt verteld door een Joodse man die na de Tweede Wereldoorlog is geboren. Zijn beide ouders verloren hun familie. De sfeer in het gezin was slecht.
Mijn ouders, mijn broer en ik hadden eigenlijk nooit een familie gevormd. Iedereen leefde in zijn eigen wereld, met verschillende gedachten, opvattingen en herinneringen. 
Zijn moeder leed aan hysterische woedeaanvallen  waarbij hij mishandeld werd. Zijn vader trok zich terug in zijn eigen wereldje en had over iedereen een negatief oordeel. Toch kan de verteller, eenmaal volwassen geworden, er niet boos om worden.
Aan de buitenkant hebben zij de Holocaust overleefd, van binnen is bijna alles stuk en dat merk je dan weer aan de buitenkant. Niet erg aangenaam, maar er is niets aan te doen. Je moet het accepteren of niet. Ik ben niet boos op hen, maar op Adolf Hitler. Die neemt helaas geen klachten meer in ontvangst.

zaterdag 1 september 2018

Het voorgesprek - Simon Hammelburg















Je kunt je het bijna niet meer voorstellen, maar vijfentwintig jaar geleden was het mogelijk om een hele ochtend, middag of avond te luisteren naar interessante Nederlandse radio. Ik kwam op mijn twaalfde in het bezit van een eigen radio en het was toen dat ik begon te ontdekken dat radio heel wat meer kon zijn dan platen draaien of het journaal. Aanvankelijk ging mijn belangstelling uit naar hoorspelen, al waren die toen al een zeldzaamheid geworden op de Nederlandse radio. Later begon ik ook te luisteren naar documentaires. Er waren ook interviews te horen met interessante gasten en gespreksleiders met kennis van zaken. Iedere omroep leek in die tijd wel een boekenprogramma te hebben. Het ene programma was uiteraard beter dan het andere, maar de kans was groot dat je iedere week wel iets hoorde over een interessant boek of dat je een schrijver leerde kennen van wie je nog nooit had gehoord en van wie je meer wilde weten. 

De laatste tien jaar heb ik nauwelijks nog Nederlandse radio gehoord. De meeste programma’s die ik vroeger beluisterde zijn verdwenen en nooit vervangen door iets beters. De radio werd steeds eenvormiger en inhoudelijk leek het peil alleen maar te dalen. Er zou een interessante historische studie te schrijven zijn over hoe dat allemaal heeft kunnen gebeuren (misschien is die er trouwens al), maar wie een komisch beeld van de huidige toestand wil krijgen moet Het voorgesprek van Simon Hammelburg lezen. Deze korte satirische roman gaat over de pogingen die journalist Tonko Sluyter moet ondernemen om een belangwekkend boek te publiceren en te promoten. Dat is geen kleinigheid, zoals op de flaptekst al valt te lezen: de maatschappij en de omgangsvormen zijn veranderd en er is een nieuwe generatie journalisten aangetreden. Sluyters grootste ergernis vormen de voorgesprekken die hij met redacteuren moet voeren als hij in een programma mag verschijnen: