Kill All Normies is een moedige poging van Angela Nagle om de zogenaamde alt-right in kaart te brengen. Moedig, want wie zich kritisch uitlaat over bepaalde uitingen op het internet moet rekening houden met beledigingen, verdachtmakingen en aanvallen waarbij ook het schenden van privacy niet wordt geschuwd. Je moet er maar zin in hebben.
Nu wordt er in binnen- en buitenland veel gezegd en geschreven over de alt-right, maar wat de term precies betekent wordt vaak niet duidelijk. Het lijkt een containerbegrip te zijn voor alle onconventionele vormen van rechts die zich de afgelopen jaren in de Verenigde Staten hebben gemanifesteerd.
Nagle onderscheidt drie stromingen: de alt-right, de alt-light en het rechts-populisme van een politicus als Donald Trump. De alt-right (een afkorting voor alternative right) bestaat uit blanke racisten. Vroeger moesten zij gebruik maken van nieuwsbrieven en obscure tijdschriften om hun ideeën te verspreiden, tegenwoordig doen zij dat door middel van het internet.
De alt-light (ook wel alt-lite genoemd) is een typisch internetfenomeen van vooral jonge mensen. Het is aanvankelijk ontstaan als reactie op de politieke correctheid die linkse internetgebruikers etaleren. Nagle noemt deze linkse uitingen absurd en ultra-puriteins. Ze brengen geen ideeën naar voren, maar gevoelens en dan vooral gevoelens van gekwetstheid en slachtofferschap. Er wordt steeds naar schuldigen gezocht die verketterd moeten worden. Het zwelgen in eigen deugdzaamheid viert hoogtij. Door de opkomst van de alt-light heeft deze houding zich echter tegen links gekeerd. Gebrek aan humor en ironie maakt links weerloos tegen de harde spot van de alt-light en heeft ervoor gezorgd dat de lust tot provoceren die vroeger met links geassocieerd werd nu bij rechts is te vinden.
Volgens Nagle is de provocatie vanaf de jaren zestig dominant geworden in kunst, vermaak en universiteit, maar ze wijst ook op vroegere voorlopers als Sade en Nietzsche. Het anti-autoritaire karakter van de tegencultuur van de jaren zestig vond uiteindelijk een praktische toepassing op het internet: niet gehinderd door poortwachters kan iedereen daar alles wereldkundig maken. Het is een wereld zonder gezag: precies wat links wilde, maar voor links werd een nachtmerrie.
Ondanks de grote afkeer van links heeft de alt-light met het traditionele rechts niet veel te maken. Van een echte ideologische kern is dus geen sprake, ook al omdat niet altijd duidelijk is of wat er (vaak anoniem) gezegd wordt werkelijk gemeend is. Als iemand van rechts de alt-light bekritiseert, wordt hij net zo hard aangevallen als een linkse criticus. Wie denkt dat de alt-light wellicht een middel kan zijn om de traditionele cultuur nieuw leven in te blazen, komt bedrogen uit:
A frustrating contradiction and hypocrisy you find in many of these online spaces and subcultures is that they want the benefits of tradition without its necessary restraints and duties.We zouden het over meer verschijnselen die zich de laatste decennia als rechts of conservatief hebben gemanifesteerd kunnen zeggen!
Wat aan de rechterzijde van het politieke spectrum nooit gelukt was, namelijk aansluiting vinden bij een provocatieve jongerencultuur, lukte met de opkomst van de alt-light wel. In 2008 werd nog gemeld dat Barack Obama mede door het inzetten van het internet de verkiezingen had gewonnen. Toen acht jaar later Donald Trump zich een weg baande naar het Witte Huis bleek zijn politiek incorrecte getwitter naadloos aan te sluiten bij wat de alt-light tot stand had gebracht.
De alt-ligt oefent een invloed uit op het internet, maar of die invloed groot zal blijken op de politieke besluitvorming valt te betwijfelen. Ze hebben dan wel hun favoriete presidentskandidaat zien winnen, maar iets roepen op het internet is iets anders dan praktische politiek bedrijven. De moeizame verhoudingen in Washington tonen dat wel aan. Ook een populist stoot onvermijdelijk op zaken als de scheiding der machten en de noodzaak om compromissen te sluiten.
Tegen het eind van Kill All Normies spreekt Nagle de wens uit om de tegencultuur te verlaten en aan iets nieuws te beginnen. Veel hoop lijkt ze daar niet op te hebben en dat is begrijpelijk. De invloed van de alt-light op de cultuur zal vermoedelijk toenemen omdat die van de traditionele media afneemt en jonge mensen vooral via het internet politiek bewust worden. Links komt bovendien met steeds absurdere ideeën op de proppen en daar mag vooral niet om gelachen worden. Op die manier zal de alt-light altijd voor open doel blijven schieten.
Het verlaten van de tegencultuur is in feite een oproep om terug te keren naar een beschavingsideaal waar onze maatschappij al lang afstand van heeft genomen. Cultuurpessimisten hebben dat al vaak gezegd, maar doen dat meestal niet zonder te overdrijven en te moraliseren. Angela Nagle doet dat nergens en dat is een vooruitgang. Aan de cultuur kan wellicht niets meer gedaan worden, aan het cultuurpessimisme nog wel.
Angela Nagle
The online culture wars from Tumblr and 4chan to the alt-right and Trump
120 bladzijden
Zero Books 2017
Geen opmerkingen:
Een reactie posten